BẠN CÓ BIẾT: TÊ BÌ CHÂN TAY LÀ DẤU HIỆU CỦA BỆNH GÌ?

Tê bì chân tay là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người có thể đã từng trải qua ít nhất một lần trong đời. Đây không chỉ là cảm giác khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Vậy tê bì chân tay là gì? Nó có nguy hiểm không? Hãy cùng Y Phúc tìm hiểu qua bài viết này.

Tê bì chân tay là gì?

Tê bì chân tay là tình trạng mất cảm giác hoặc cảm giác kim châm, châm chích, tê buốt ở các chi (tay, chân) hoặc thậm chí cả mặt. Thông thường, cảm giác tê bì có thể xảy ra do ngồi hoặc nằm sai tư thế trong thời gian dài, làm cản trở lưu thông máu hoặc chèn ép dây thần kinh.

Với tê bì chân tay thường cánh tay sẽ có cảm giác tê bì trước, tiếp đó sẽ lan xuống cổ tay, bàn tay và cuối cùng là ngón tay. Tình trạng này tuy không quá nguy hiểm nhưng nếu không được điều trị sớm, sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến việc cầm nắm, đi đứng của người bệnh. Nếu triệu chứng này xuất hiện thường xuyên và không rõ nguyên nhân, nó có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây ra tê bì chân tay

Tê bì chân tay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những nguyên nhân tạm thời đến những vấn đề nghiêm trọng:

- Thiếu máu cục bộ tạm thời: Việc ngồi hoặc nằm sai tư thế trong thời gian dài có thể gây chèn ép mạch máu và dây thần kinh, dẫn đến tê bì.

- Tình trạng lo âu và căng thẳng: Các yếu tố tâm lý kéo dài có thể kích thích các tế bào thần kinh gần bề mặt da, góp phần gây ra ngứa và tê bì chân tay.

- Thiếu hụt vitamin: Thiếu vitamin B1, B6, B12 hoặc vitamin E có thể gây ra tình trạng tê bì chân tay do ảnh hưởng đến sức khỏe thần kinh.

- Thoát vị đĩa đệm: Tình trạng này có thể gây chèn ép dây thần kinh tại cột sống, dẫn đến tê bì ở tay và chân.

- Bệnh lý thần kinh ngoại biên: Các bệnh lý như tiểu đường, viêm đa dây thần kinh, và các bệnh lý thần kinh khác cũng có thể gây ra tình trạng tê bì chân tay.

- Bệnh mạch máu: Các vấn đề như tắc nghẽn mạch máu, xơ vữa động mạch có thể làm giảm lưu thông máu, gây tê bì chân tay.

- …

Triệu chứng tê bì chân tay

Các dấu hiệu khởi phát ban đầu của tê bì chân tay thường rất nhẹ: tê các đầu ngón tay, châm chích, dị cảm, kiến bò, chuột rút, nhức mỏi… Do đó mà người bệnh rất dễ chủ quan, không thăm khám sớm.

Khi bệnh càng để lâu thì mức độ tê đau sẽ càng tăng, lúc này, các ngón tay bị tê nhức, tê buốt nhiều hơn, nhanh chóng lan cơn đau nhức xuống dọc cánh tay, cẳng tay gây khó cử động và cầm nắm. Đồng thời, ở các ngón chân, bàn chân, cổ chân, cẳng chân, đùi, mông, vùng thắt lưng… cũng có thể xuất hiện tình trạng tương tự.

Ngoài ra, một số triệu chứng bệnh có thể xảy ra tùy vào các nguyên nhân như đau cổ vai gáy, đau thắt lưng do thoái hóa cột sống; đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa do thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng; biểu hiện ăn nhiều, uống nhiều trong đái tháo đường; liệt vận động trong viêm đa dây thần kinh;…

Nếu có những triệu chứng dưới đây, bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm:

- Tình trạng tê bì chân tay kéo dài trên 6 tuần.

- Ngoài tê bì tay chân, người bệnh còn gặp phải một số triệu chứng mạn tính khác.

- Chân, bàn chân có sự thay đổi về màu sắc hay hình dạng.

- Bệnh nhân thường xuyên bị chóng mặt, hay quên, khó tập trung, mất kiểm soát ở bàng quang và ruột, đau đầu dữ dội, khó thở, thậm chí có biểu hiện co giật.

Những yếu tố dễ gây ra tê bì chân tay

Những người làm công việc dễ bị chấn thương, ngay cả những chấn thương nhỏ (vi chấn thương) lặp đi lặp lại có nguy cơ tê bì chân tay, chẳng hạn như:

- Những người làm việc văn phòng sử dụng máy vi tính liên tục trong môi trường lạnh (máy lạnh)c

- Những người làm công việc khuân vác.

- Những người phải chạy xe gắn máy liên tục nhiều giờ mỗi ngày.

- Những người phải sử dụng cổ tay thường xuyên như buôn bán thịt cá phải chặt thịt, những người nội trợ…

- Cầm nắm những thiết bị rung nặng nề như cầm khoan cắt bê tông, lái máy cày…

- Sử dụng rượu thường xuyên.

- Bệnh lý về thần kinh hoặc động mạch ngoại biên.

- Bệnh lý về mạch máu, giảm lưu lượng máu ngoại biên.

- ...

Tê bì chân tay có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm của tê bì chân tay phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này:

1. Tê bì do nguyên nhân tạm thời

Nếu tê bì xuất hiện do sai tư thế và biến mất sau khi thay đổi tư thế hoặc nghỉ ngơi, thì tình trạng này không đáng lo ngại.

Thói quen tư thế gây áp lực lên dây thần kinh hoặc làm giảm lưu lượng máu ở chi dưới là nguyên nhân phổ biến nhất gây tê chân tạm thời. Khi làm việc, giữ ở một tư thế lâu, không vận động hoặc di chuyển, khiến lưu lượng máu giảm lưu thông.

Những thói quen có thể khiến bàn chân tê bì bao gồm:

- Vắt chéo chân quá lâu.

- Ngồi hoặc quỳ trong thời gian dài.

- Ngồi trên đôi chân.

- Mặc quần, tất hoặc giày quá chật.

2. Tê bì do bệnh lý

Nếu tê bì xảy ra thường xuyên, kèm theo các triệu chứng khác như đau nhức, yếu cơ, chóng mặt, mất thăng bằng thì đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng như thoát vị đĩa đệm, bệnh mạch máu hoặc các bệnh lý thần kinh khác. Trong trường hợp này, cần thăm khám y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cách phòng ngừa và xử lý tê bì chân tay

Để phòng ngừa và giảm thiểu tình trạng tê bì chân tay, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

- Thay đổi tư thế thường xuyên: Tránh ngồi hoặc nằm ở một tư thế quá lâu. Hãy đứng dậy. di chuyển, vận động nhẹ nhàng để giãn cơ, giúp máu lưu thông nếu phải ngồi làm việc trong thời gian dài.

- Tránh đi giày không vừa chân để không bị tê chân. Giày cao gót hoặc giày dép chèn ép ngón chân cũng có thể dẫn đến tê.

- Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục giúp tăng cường tuần hoàn máu, duy trì sức khỏe của hệ thần kinh và cơ bắp.

- Giảm căng thẳng: Thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền định hoặc hít thở sâu để giúp cân bằng tâm lý và giảm nguy cơ tê bì chân tay do yếu tố tâm lý.

- Bổ sung dinh dưỡng: Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ các loại vitamin và chất khoáng, đặc biệt là vitamin nhóm B, E D, K… để duy trì sức khỏe thần kinh. Hạn chế rượu bia, thuốc lá.

- Khám sức khỏe định kỳ: Thường xuyên khám sức khỏe để phát hiện sớm các bệnh lý có thể gây ra tê bì chân tay.

- Massage: Xoa bóp chân và bàn chân bị tê giúp cải thiện lưu lượng máu và có thể làm giảm các triệu chứng. Tránh để chân và bàn chân bị tê quá nóng, vì điều này có thể hoặc làm trầm trọng hơn tình trạng viêm, gây đau và tê. Thời điểm phù hợp nhất là trước khi đi ngủ, thực hiện trong khoảng từ 20 – 30 phút, từ cổ chân lên đùi và ngược lại, từ cổ tay đến vai và ngược lại.

- Khi thời tiết thay đổi nên giữ ấm cơ thể, tắm nước ấm và dùng túi chườm nóng ở tay chân để tránh tê bì, đau nhức.

Tê bì chân tay là một triệu chứng phổ biến, có thể do các nguyên nhân tạm thời hoặc là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân và có biện pháp phòng ngừa kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn. Nếu bạn gặp phải tình trạng tê bì chân tay kéo dài hoặc có các triệu chứng bất thường, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.