PHÂN BIỆT CẢM LẠNH VÀ CÚM

Cúm và Cảm lạnh là hai loại bệnh về đường hô hấp thường gặp với những triệu chứng tương đồng nhau nên dễ gây nhầm lẫn trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Hãy cùng Y Phúc điểm qua những sự khác biệt về Cúm và Cảm lạnh ở bài viết này nhé!

Cảm lạnh

Cảm lạnh là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên gây ra bởi nhiều loại virus khác nhau.

Bệnh cảm lạnh có thể lưu hành ở mọi thời điểm trong năm nhưng phổ biến nhất là vào thời điểm thời tiết trở lạnh vì hầu hết các virus gây cảm lạnh dễ dàng phát triển ở môi trường có độ ẩm thấp.

Bệnh cảm lạnh thông thường chủ yếu ảnh hưởng đến các cơ quan điển hình của đường hô hấp như họng (gây viêm họng), mũi và các xoang (gây viêm xoang).

Cúm

Cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi Virus Influenza và lây truyền qua đường hô hấp. Bệnh cúm thường gây ra bởi virus chủng A và B. Đây là những chủng virus rất linh hoạt, khả năng thay đổi cấu trúc kháng nguyên liên tục mỗi năm. Vì thế, một người có thể mắc cúm nhiều lần trong đời nếu không tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm.

Bệnh cúm có tốc độ lây lan vô cùng nhanh, chủ yếu thông qua đường hô hấp như hít phải không khí có chứa virus cúm từ người bệnh khi nói chuyện/ho/hắt hơi/…

Các đối tượng có nguy cơ cao bị cúm và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng bao gồm: trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và các đối tượng mắc bệnh nền hoặc suy yếu hệ miễn dịch như hen suyễn, bệnh tiểu đường, bệnh tim, béo phì…

Các điểm khác nhau về Cảm lạnh và Cúm

1. Khác nhau về nguyên nhân gây bệnh

Bệnh cảm lạnh là một nhóm các triệu chứng gây ra bởi nhiều loại virus khác nhau, trong đó phổ biến nhất là Rhinovirus với hơn 100 chủng khác nhau. Ngoài ra, các loại virus thường gặp khác có thể gây cảm lạnh là Coronavirus, Enterovirus,…

Bệnh cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây truyền qua đường hô hấp, gây ra bởi virus cúm (Influenza virus). Thường do hai chủng virus cúm A, B gây ra.

2. Sự khác nhau về biểu hiện bệnh

Cảm lạnh thường xuất hiện dần dần, chậm rãi, thường bắt đầu bằng triệu chứng đau họng và thường hết hẳn sau vài ngày sau đó.

Tiếp đó là các biểu hiện liên quan đến mũi như chảy nước mũi, sổ mũi, nghẹt mũi và ho vào ngày 4-5.

Sốt nhẹ cũng là một biểu hiện thường thấy ở bệnh nhân mắc cảm lạnh nhưng chỉ phổ biến ở trẻ em.

Cảm lạnh thường khỏi hẳn sau từ 7 đến 10 ngày nhưng các biểu hiện trên có thể sẽ kéo dài đến 2 tuần, tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng sức khỏe và quá trình dưỡng bệnh.

Đối với cúm, thường là sốt cao từ 39 – 40 độ C, nhiều trường hợp nặng có thể lên đến 41 độ C, kéo dài từ 3 đến 4 ngày.

Ngoài ra, sốt cao thường đi kèm với hội chứng đau như đau nhức cơ bắp, nhất là vùng cơ lưng dưới, đau đầu dữ dội, đau bụng, mệt mỏi, suy nhược, ớn lạnh, nôn mửa, tiêu chảy…

Các biểu hiện của cúm thường xuất hiện nhanh chóng, đột ngột và nghiêm trọng hơn cảm lạnh thông thường. Cúm thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần.

3. Khác nhau về biến chứng

Bệnh cảm lạnh thường không dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, mặc dù cảm lạnh có thể làm gia tăng khả năng lên cơn hen suyễn ở những người bệnh bị hen suyễn. Một số biến chứng có thể gặp do cảm lạnh gây ra gồm có: tắc nghẽn xoang, viêm tai giữa, viêm phế quản.

Ngược lại, bệnh cúm nếu không được chăm sóc đúng cách và điều trị kịp thời, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng của người bệnh như viêm phổi, viêm cơ tim, viêm não, suy đa cơ quan (suy thận, suy hô hấp,…), viêm cơ, tiêu cơ vân, nhiễm trùng huyết, viêm đường tiết niệu… Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu thai kỳ, nếu bị nhiễm cúm có thể gây dị tật thai nhi, thai lưu hoặc sảy thai.

Biến chứng nguy hiểm nhất mà cúm có thể gây ra cho người bệnh là hội chứng Reye gây sưng phù ở não và gan, thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi từ 2 đến 16 tuổi. Hội chứng Reye rất hiếm gặp nhưng có khả năng gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng người bệnh với tỷ lệ tử vong rất cao.

Hội chứng Reye xuất hiện đột ngột, chỉ sau vài ngày phát bệnh, khi các dấu hiệu của cúm giảm dần, trẻ đột nhiên mê sảng, nôn mửa, co giật, hôn mê sâu và tử vong.

4. Sự khác nhau về biện pháp phòng ngừa

Cảm lạnh là bệnh lý về đường hô hấp lành tính, hiện không có vắc xin phòng cảm lạnh, bệnh có thể tự khỏi trong vài ngày nếu được chăm sóc tốt. Bên cạnh đó, bệnh cảm lạnh có thể phòng ngừa bằng những cách sau:

- Thường xuyên rửa tay bằng nước và xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với các vật dụng không rõ tình trạng nhiễm khuẩn. 

- Hạn chế dùng tay chạm vào các bộ phận chứa dịch tiết của cơ thể như mũi, miệng, mắt khi chưa rửa sạch.

- Hạn chế lại gần với những người mắc cảm lạnh vì virus gây cảm lạnh có thể lây lan nhanh chóng khi tiếp xúc gần với người bệnh.

- Sử dụng khăn giấy khi hắt hơi hoặc ho và vứt bỏ ngay sau khi sử dụng.

- Giữ ẩm tốt cho cơ thể, duy trì thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học.

Đối với cúm, đây là bệnh lý về đường hô hấp do virus cúm gây ra nên biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm. Đây là phương pháp tạo ra hệ miễn dịch chủ động bảo vệ cơ thể người tiêm khỏi sự tấn công của virus cúm biến đổi hàng năm. Ngoài ra, có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa cúm như sau:

- Tránh tiếp xúc gần với người bệnh đang mắc cúm, bởi virus cúm có thể lây lan qua người khỏe mạnh khi họ hít phải những giọt bắn từ người bệnh khi hắt hơi, ho hoặc nói chuyện.

- Thường xuyên rửa tay sạch sẽ bằng nước và xà phòng hoặc sử dụng cồn khử khuẩn, nước rửa tay khô…

- Đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng, đặc biệt trong mùa cúm.

- Vệ sinh cơ quan hô hấp sạch sẽ (mũi, họng) bằng nước muối.

- Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất và tập thể dục đều đặn để tăng cường hệ miễn dịch.

Cảm lạnh và cúm đều là các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nhưng có nhiều điểm khác biệt quan trọng về nguyên nhân, triệu chứng, mức độ nghiêm trọng và cách điều trị. Hiểu rõ sự khác biệt này giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả hơn, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình mình.