TẠI SAO SỎI THẬN LẠI GÂY RA VIÊM ĐƯỜNG TIẾT NIỆU?

Cơ quan tiết niệu của cơ thể chúng ta gồm 4 bộ phận: 2 trái thận, 1 bàng quang, 2 niệu quản và 1 niệu đạo. Đường tiết niệu có mối quan hệ mật thiết với thận của chúng ta, nó được ví như là anh em trong một gia đình vì thế khi mắc sỏi thận rất có nguy cơ cao chúng ta cũng sẽ bị viêm đường tiết niệu.

Sỏi thận là gì?

Hình ảnh sỏi hình thành trong thận

Sỏi thận là bệnh lý sỏi tiết niệu thường gặp ở nam giới trung niên. Tuổi mắc bệnh thường từ 30 - 55 tuổi. Nam giới có cấu tạo đường tiết niệu phức tạp hơn nên sỏi thường khó tự đào thải như ở nữ giới.

Sỏi thận được hình thành khi lượng nước tiểu giảm và nồng độ chất khoáng trong thận tăng cao lắng đọng lại ở thận, lâu ngày kết lại tạo thành sỏi.

Sỏi thận có kích thước nhỏ có thể được tống ra ngoài khi đi tiểu bình thường. Tuy nhiên, những viên sỏi lớn khi di chuyển trong thận, niệu quản, bàng quang… gây cọ xát dẫn tới tổn thương thậm chí làm tắc đường dẫn nước tiểu để lại những biến chứng rất nguy hiểm.

Dựa vào vị trí của viên sỏi trên hệ tiết niệu mà người ta cũng có thể gọi tên hoặc phân loại sỏi:

• Sỏi thận là sỏi tiết niệu nằm ở thận, gồm sỏi đài thận và sỏi bể thận.
• Sỏi niệu quản: do sỏi di chuyển từ bể thận xuống niệu quản và gây bế tắc đường tiết niệu.
• Sỏi bàng quang: 80% là do sỏi từ thận, niệu quản rớt xuống hoặc do bế tắc vùng cổ bàng quang, niệu đạo
• Sỏi niệu đạo: khi sỏi theo dòng nước tiểu từ bàng quang xuống niệu đạo, bị mắc kẹt tại đây.

Viêm đường tiết niệu là gì?

Hình ảnh Viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu hay viêm đường tiểu là tình trạng xảy ra khi nước tiểu có sự xâm nhập của vi khuẩn khiến một số cơ quan trong hệ tiết niệu bị viêm nhiễm. Các cách phân loại bệnh gồm:

- Phân loại theo vị trí: Viêm đường tiết niệu trên (viêm thận – bể thận cấp, viêm thận – bể thận mạn tính, áp xe thận, thận ứ mủ) và viêm đường tiết niệu dưới (viêm bàng quang, viêm niệu đạo, viêm tinh hoàn, viêm tiền liệt tuyến).

- Phân loại theo diễn biến: Nhiễm khuẩn niệu đơn giản và nhiễm khuẩn niệu phức tạp. Nhiễm khuẩn niệu phức tạp thường gặp ở những người có bất thường về hệ tiết niệu gây tắc nghẽn đường tiết niệu như bàng quang thần kinh, sỏi tiết niệu, phì đại tuyến tiền liệt, phụ nữ mang thai, đặt Catheter đường tiết niệu.

Nguyên nhân sỏi thận dẫn đến viêm đường tiết niệu

1. Tắc nghẽn đường tiết niệu

Sỏi thận có thể di chuyển từ thận xuống niệu quản, bàng quang và niệu đạo.

Khi sỏi kẹt trong niệu quản hoặc các phần khác của đường tiết niệu, chúng gây ra tắc nghẽn, ngăn cản dòng chảy của nước tiểu.

- Kết quả:

Tắc nghẽn này tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển do nước tiểu không được thải ra ngoài hiệu quả.

Vi khuẩn có thể sinh sôi trong phần nước tiểu bị ứ đọng, dẫn đến nhiễm trùng và viêm đường tiết niệu.

2. Tổn thương niêm mạc đường tiết niệu

Sỏi thận, đặc biệt là những viên sỏi có bề mặt gồ ghề, có thể cọ xát và gây ra tổn thương niêm mạc đường tiết niệu khi di chuyển. Những tổn thương này tạo ra các vết xước hoặc vết thương hở trên niêm mạc.

- Kết quả:

Các vết thương này trở thành cửa ngõ cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.

Viêm nhiễm có thể lan rộng và gây ra viêm đường tiết niệu.

3. Thay đổi pH nước tiểu

Sỏi thận thường được hình thành từ các khoáng chất như Canxi Oxalate, Canxi Phosphate, Urate và Cystine.

Những thay đổi trong thành phần khoáng chất và pH của nước tiểu do sự hiện diện của sỏi có thể làm tăng nguy cơ phát triển vi khuẩn.

- Kết quả:

Một số loại vi khuẩn phát triển tốt hơn trong môi trường nước tiểu có pH kiềm hoặc acid do sỏi thận gây ra. Điều này dẫn đến nhiễm trùng và viêm đường tiết niệu.

4. Hệ miễn dịch bị suy giảm

Việc có sỏi thận và các vấn đề liên quan có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể. Cơ thể có thể trở nên kém hiệu quả hơn trong việc chống lại vi khuẩn gây nhiễm trùng.

- Kết quả:

Vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây viêm đường tiết niệu hơn khi hệ miễn dịch bị suy yếu.

5. Tái nhiễm trùng

Người bị sỏi thận có nguy cơ cao tái nhiễm trùng đường tiết niệu do sự tồn tại liên tục của sỏi trong hệ thống tiết niệu.

Mỗi lần nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi mới và ngược lại.

- Kết quả:

Một vòng luẩn quẩn giữa sỏi thận và nhiễm trùng đường tiết niệu có thể xảy ra, làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt viêm nhiễm.

Những dấu hiệu của sỏi thận dẫn đến viêm đường tiết niệu

Sốt kèm rét run, có thể sốt cao khi bị viêm đường tiết niệu cấp

Đau khi đi tiểu: Viêm đường tiết niệu do sỏi gây ra những cơn đau khi đi tiểu, tiểu buốt, tiểu ngắt quãng...

Nước tiểu có nhiều bất thường: nước tiểu đục (tiểu mủ do viêm), tiểu máu thường xuất hiện kèm các cơn đau quặn, đau dữ dội.

Sỏi thận gây ra viêm đường tiết niệu thông qua nhiều cơ chế khác nhau như tắc nghẽn, tổn thương niêm mạc, thay đổi pH nước tiểu, suy giảm hệ miễn dịch và tái nhiễm trùng. Việc phát hiện và điều trị sỏi thận kịp thời sẽ giúp giảm nguy cơ viêm đường tiết niệu và các biến chứng khác liên quan đến sỏi thận.