Uống rượu bia đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, ít ai biết rằng tiêu thụ quá mức hoặc lạm dụng rượu bia có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sâu hơn về những tác động tiêu cực của việc uống rượu bia đến sức khỏe và tìm hiểu cách giảm thiểu nguy cơ từ việc tiêu thụ cồn.

Như thế nào được coi là lạm dụng rượu bia?

Lạm dụng rượu bia là một thuật ngữ mô tả hành vi tiêu thụ rượu và bia vượt quá mức an toàn và có thể gây hại cho sức khỏe và cuộc sống của một người. Có một số chỉ số và tiêu chí có thể được sử dụng để đánh giá liệu ai đó đang lạm dụng rượu bia hay không. Dưới đây là một số dấu hiệu và hành vi thường liên quan đến lạm dụng rượu bia:

• Uống rượu và bia trong quá mức: Người lạm dụng thường tiêu thụ một lượng lớn rượu và bia trong một khoảng thời gian ngắn hoặc uống thường xuyên vượt quá hạn chế khuyến cáo về việc tiêu thụ rượu.
• Không kiểm soát được việc uống: Người lạm dụng rượu bia thường không thể kiểm soát hoặc dừng việc uống một khi đã bắt đầu. Họ có thể tiếp tục uống dù đã trải qua những hậu quả xấu về sức khỏe, công việc, gia đình hoặc mối quan hệ.
• Ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân và xã hội: Lạm dụng rượu bia có thể gây ra tác động tiêu cực đến các khía cạnh cuộc sống của một người, bao gồm công việc, tài chính, mối quan hệ và sức khỏe tâm lý.
• Tăng cường sự phụ thuộc: Người lạm dụng rượu bia có xu hướng tăng cường nhu cầu và cảm giác phụ thuộc vào chất gây nghiện. Họ có thể trở nên khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không uống rượu hoặc bia.
• Gặp vấn đề sức khỏe: Lạm dụng rượu bia có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm việc suy giảm chức năng gan, viêm loét dạ dày, bệnh tim mạch, vấn đề về thần kinh, và thậm chí gây tổn thương cho các cơ quan và hệ thống trong cơ thể.

11 tác hại của rượu bia đối với sức khỏe

Hãy cùng Y Phúc điểm qua 11 tác hại khi lạm dụng bia rượu sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe nhé!

Độc hại với gan
 

Cà gai leo Y Phúc - gan khỏe, sống vui 

Rượu và bia, khi tiêu thụ vượt quá mức an toàn, có thể gây hại cho gan. Gan là cơ quan quan trọng trong quá trình chuyển hóa và loại bỏ chất độc khỏi cơ thể. Dưới đây là một số cách mà rượu và bia có thể gây tổn thương cho gan:

• Viêm gan: Tiêu thụ lạm dụng rượu gây ra viêm gan, cụ thể là viêm gan cấp tính và viêm gan mạn tính. Viêm gan cấp tính là một phản ứng viêm nhanh chóng của gan sau khi tiếp xúc với lượng rượu lớn. Viêm gan mạn tính là một quá trình viêm kéo dài do tiếp tục lạm dụng rượu trong thời gian dài.
• Xơ gan: Lạm dụng rượu kéo dài có thể gây xơ gan, một tình trạng trong đó các tế bào gan bình thường bị thay thế bởi sợi collagen không hoạt động, dẫn đến suy giảm chức năng gan.
• Mỡ gan: Rượu và bia cũng có khả năng gây tăng mỡ gan. Khi rượu được tiêu hóa, gan chuyển đổi nó thành chất chống oxy hóa, gây ra một số phản ứng hóa học có thể gây tổn thương các tế bào gan và dẫn đến tăng mỡ gan.
• Tổn thương tế bào gan: Rượu và bia có thể gây tổn thương trực tiếp đến tế bào gan, làm giảm khả năng chuyển hóa chất và loại bỏ chất độc khỏi cơ thể.
• Suy gan: Khi rượu và bia được tiêu thụ trong mức độ lạm dụng kéo dài, có thể gây suy gan, một tình trạng mất chức năng gan nghiêm trọng. Suy gan có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Đáng lưu ý rằng mức độ tổn thương gan do rượu và bia phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm số lượng và tần suất tiêu thụ, thể trạng cá nhân, lịch sử y tế và di truyền.

Ảnh hưởng đến não và thần kinh
 

Rượu và bia có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến não và hệ thống thần kinh. Dưới đây là một số tác động của rượu và bia lên não và thần kinh:

• Ảnh hưởng lên chức năng não: Rượu và bia có khả năng gây ra sự suy giảm chức năng não, làm chậm quá trình tư duy, làm mất tập trung và gây khó khăn trong việc thực hiện các tác vụ phức tạp. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng học tập, làm việc và giao tiếp.
• Sự chậm trễ trong phản ứng: Rượu và bia làm chậm quá trình truyền tín hiệu trong hệ thống thần kinh, dẫn đến sự chậm trễ trong phản ứng và thời gian phản hồi. Điều này có thể làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông hoặc các tác động xấu khác trong hoạt động hàng ngày.
• Tác động lên hệ thần kinh tự động: Rượu và bia có thể gây rối loạn trong hệ thần kinh tự động, là hệ thống điều khiển các chức năng tự động của cơ thể như nhịp tim, huyết áp và tiêu hóa. Điều này có thể gây ra các vấn đề như nhịp tim không đều, tăng huyết áp và vấn đề tiêu hóa.
• Suy giảm thần kinh vận động: Rượu và bia có thể gây suy giảm hoạt động của hệ thần kinh vận động, ảnh hưởng đến tình trạng cân bằng, điều hòa và khả năng điều khiển chuyển động. Điều này có thể dẫn đến mất cân bằng, đi khập khiễng và khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động đòi hỏi sự điều phối chính xác.
• Tác động tâm lý: Rượu và bia có tác động tâm lý, gây ra thay đổi tâm trạng và cảm xúc. Dùng quá mức, chúng có thể gây ra cảm giác sợ hãi, lo lắng, trầm cảm và nguy cơ tăng về các vấn đề tâm lý như rối loạn cưỡng chế rượu hoặc bệnh nghiện.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
 

Rượu và bia có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản ở cả nam giới và nữ giới. Dưới đây là một số tác động của rượu và bia lên khả năng sinh sản:

Nam giới

• Giảm chất lượng tinh trùng: Lạm dụng rượu có thể làm giảm số lượng tinh trùng và làm suy giảm chất lượng tinh trùng, bao gồm hình dạng, động lực và khả năng thụ tinh.
• Tăng nguy cơ xuất hiện tình trạng vô sinh: Lạm dụng rượu có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện các vấn đề về vô sinh, bao gồm giảm khả năng thụ tinh và khả năng gắn kết của phôi thai.
• Giảm hormone sinh dục nam: Rượu có thể ảnh hưởng đến sản xuất hormone sinh dục nam, gây ra giảm testosterone và ảnh hưởng đến chức năng tình dục.

Nữ giới

• Rối loạn kinh nguyệt: Lạm dụng rượu có thể gây rối loạn kinh nguyệt và khả năng rụng trứng, gây khó khăn trong việc thụ tinh và có thai.
• Tăng nguy cơ về vô sinh: Rượu có thể tăng nguy cơ về vô sinh và gây ra các vấn đề về sản xuất trứng, thụ tinh và gắn kết của phôi thai.
• Rủi ro thai nhi: Tiếp xúc với rượu trong thai kỳ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sự phát triển của thai nhi, gây ra hội chứng rối loạn rượu tổng hợp (FASD) hoặc hội chứng rối loạn rượu gây hại (FAS).

Để duy trì khả năng sinh sản và giảm rủi ro, rất quan trọng để hạn chế tiêu thụ rượu và bia, đặc biệt là trong thời gian quan trọng của quá trình sinh sản. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về tác động của rượu và bia lên khả năng sinh sản, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

Tăng nguy cơ ung thư

Đúng, lạm dụng rượu và bia có thể tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ rượu và bia liên tục và trong mức độ lạm dụng có thể làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư sau:

• Ung thư vòm họng và ung thư miệng: Tiêu thụ rượu và bia là một trong những yếu tố chính gây ung thư vòm họng và ung thư miệng. Hợp chất cồn trong rượu và bia có thể gây tổn thương cho mô và tế bào trong vùng vòm họng và miệng.
• Ung thư thực quản: Rượu và bia cũng có liên quan đến tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản. Cồn có thể gây tổn thương cho niêm mạc thực quản và tăng khả năng phát triển của tế bào ung thư.
• Ung thư gan: Lạm dụng rượu là yếu tố chính gây ung thư gan. Rượu khi được chuyển hóa trong gan tạo ra các chất gây tổn thương DNA và gây viêm gan mạn tính, có thể dẫn đến viêm gan mạn tính và xơ gan, giai đoạn tiên ung thư và ung thư gan.
• Ung thư ruột non: Tiêu thụ rượu và bia được liên kết với tăng nguy cơ ung thư ruột non. Cồn có thể gây tổn thương niêm mạc ruột non và tăng khả năng phát triển của tế bào ung thư.
• Ung thư vú: Dù liên quan không rõ ràng, nhưng một số nghiên cứu đã cho thấy rằng tiêu thụ rượu và bia có thể tăng nguy cơ ung thư vú. Mức độ tiêu thụ cồn càng cao, tăng nguy cơ mắc ung thư vú cũng càng cao.

Tuy rằng việc tiêu thụ rượu và bia trong mức độ vừa phải có thể không gây ra nguy cơ lớn, nhưng để giảm nguy cơ ung thư, rất quan trọng để tuân thủ hướng dẫn tiêu thụ cồn an toàn hoặc hạn chế hoàn toàn tiếp xúc với cồn. 

Thúc đẩy lão hóa da
 

Rượu và bia có thể thúc đẩy quá trình lão hóa da. Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng đến da:

• Mất nước và làm khô da: Rượu và bia là các chất chứa cồn, có tác động kháng nước và có thể làm mất nước từ da. Điều này dẫn đến mất độ ẩm tự nhiên, làm da khô và thô ráp hơn.
• Gây viêm và kích ứng da: Cồn trong rượu và bia có thể gây kích ứng và viêm nhiễm cho da. Nếu da tiếp xúc thường xuyên với cồn, nó có thể làm mất cân bằng độ pH tự nhiên và gây kích ứng, viêm nhiễm, và đỏ, dẫn đến lão hóa da.
• Hạn chế quá trình tái tạo da: Rượu và bia có khả năng làm giảm quá trình tái tạo tế bào da. Điều này có thể dẫn đến làn da mờ nhạt, không đều màu và mất đi sự tươi trẻ.
• Thiếu chất dinh dưỡng quan trọng: Rượu và bia có thể chứa các chất cồn và calo cao, nhưng thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin và khoáng chất cần thiết cho sức khỏe và làn da tươi trẻ. Việc thiếu chất dinh dưỡng có thể góp phần vào quá trình lão hóa da.
• Tác động lên sự tổng hợp collagen: Rượu và bia có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến tổng hợp collagen, một chất quan trọng giữ cho da săn chắc và đàn hồi. Quá trình tổng hợp collagen bị gián đoạn có thể làm da mất đi sự đàn hồi và tạo nếp nhăn.

Vấn đề tim mạch

Rượu và bia có thể ảnh hưởng đến tim mạch, và tác động này phụ thuộc vào mức độ tiêu thụ và sự đa dạng cá nhân. Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng đến tim mạch:

• Tăng huyết áp: Tiêu thụ rượu và bia trong mức độ lạm dụng có thể tăng huyết áp, gây căng thẳng và căng mạch tim. Tăng huyết áp kéo dài có thể gây ra các vấn đề tim mạch, như bệnh động mạch và nhồi máu cơ tim.
• Tăng mỡ máu: Cồn trong rượu và bia có thể làm tăng mỡ máu, bao gồm triglyceride và cholesterol. Mức mỡ máu cao có thể gây xơ vữa động mạch và tắc nghẽn mạch máu, gây ra các vấn đề tim mạch như bệnh mạch vành.
• Gây viêm và tổn thương cho mạch máu: Cồn có khả năng gây viêm và tổn thương cho mạch máu. Điều này có thể làm giảm đàn hồi của mạch máu và tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến bệnh tim mạch.
• Tác động lên nhịp tim: Tiêu thụ rượu và bia có thể ảnh hưởng đến nhịp tim. Mặc dù một số nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ rượu trong mức độ nhất định có thể có lợi cho tim mạch, nhưng lạm dụng rượu và bia có thể gây ra nhịp tim không đều và các vấn đề nhịp tim.
• Gây ra bệnh và suy tim: Lạm dụng rượu và bia có thể gây ra việc suy giảm chức năng tim và dẫn đến các bệnh tim mạch như việc giãn tim và co bóp tim không hiệu quả.

Tăng nguy cơ mắc bệnh thận
 

Lạm dụng rượu và bia có thể tăng nguy cơ mắc bệnh thận và gây tổn thương cho hệ thống thận. Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thận:

• Gây viêm và tổn thương thận: Cồn trong rượu và bia có khả năng gây viêm và tổn thương cho mô thận. Viêm thận có thể dẫn đến các vấn đề khác nhau, bao gồm viêm nhiễm và viêm thận mạn tính.
• Gây tăng áp lực và căng thẳng cho thận: Lạm dụng rượu và bia có thể gây tăng áp lực và căng thẳng cho hệ thống thận. Điều này có thể làm suy giảm chức năng thận và gây ra các vấn đề về lưu thông máu trong thận.
• Gây tác động tiêu cực lên chức năng thận: Cồn có thể gây tác động tiêu cực lên chức năng thận, bao gồm khả năng lọc máu và điều chỉnh cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể. Sự tác động này có thể gây ra mất cân bằng và gây tổn thương cho các cơ quan và mô xung quanh thận.
• Gây rối loạn nước tiểu: Rượu và bia có khả năng gây rối loạn quá trình tạo nước tiểu. Điều này có thể dẫn đến khó khăn trong việc loại bỏ chất thải và độc tố khỏi cơ thể, gây ra tình trạng tắc nghẽn và tổn thương thận.
• Gây ra bệnh thận mạn tính: Lạm dụng rượu và bia có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính. Bệnh thận mạn tính là một tình trạng nghiêm trọng và không thể chữa trị hoàn toàn, gây ảnh hưởng lớn đến chức năng thận.

Viêm tụy

Rượu và bia có thể gây viêm tụy khi được tiêu thụ trong mức độ lạm dụng hoặc quá mức. Viêm tụy là một tình trạng trong đó tụy (tuyến tụy) trở nên viêm nhiễm và bị tổn thương. Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng đến viêm tụy:

• Gây kích thích và tổn thương tụy: Cồn trong rượu và bia có khả năng gây kích thích và tổn thương tụy. Sự kích thích liên tục này có thể dẫn đến viêm nhiễm và viêm tụy.
• Gây chảy máu và sưng tụy: Tiêu thụ quá mức rượu và bia có thể gây chảy máu trong tụy và làm tăng kích thước của nó. Sưng tụy có thể gây ra các triệu chứng như đau tụy và khó tiêu.
• Gây nhiễm trùng tụy: Tiêu thụ cồn trong rượu và bia có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tụy. Nhiễm trùng tụy là một tình trạng nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng.
• Gây ra tăng áp lực và viêm nhiễm trong hệ thống dẫn truyền tụy: Rượu và bia có thể gây tăng áp lực trong hệ thống dẫn truyền tụy, gây ra viêm nhiễm và tổn thương tụy.

Loãng xương
 

Tiêu thụ rượu và bia trong mức độ lạm dụng có thể gây loãng xương. Dưới đây là một số cách mà rượu và bia có thể ảnh hưởng đến sức khỏe xương:

• Giảm hấp thụ canxi: Cồn trong rượu và bia có thể gây giảm hấp thụ canxi trong cơ thể. Canxi là một thành phần cần thiết để xây dựng và duy trì sức khỏe xương. Khi mất canxi, xương trở nên yếu và dễ gãy.
• Gây ra sự mất cân bằng hormone: Tiêu thụ rượu và bia có thể gây mất cân bằng hormone, bao gồm tăng mức cortisol và giảm mức hormone tăng trưởng. Sự mất cân bằng này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương.
• Gây tác động tiêu cực lên tế bào xương: Rượu và bia có thể gây tác động tiêu cực lên tế bào xương, làm giảm quá trình tạo mới và tái tạo xương. Điều này có thể dẫn đến sự mất cân đối giữa quá trình hủy bỏ và tạo mới xương, dẫn đến loãng xương.
• Gây tác động lên sự cân bằng năng lượng: Cồn trong rượu và bia chứa nhiều calo và có thể gây tăng cân. Tăng cân không lành mạnh có thể gây áp lực và căng thẳng lên cơ xương, gây suy yếu và loãng xương.
• Gây tác động lên gan: Tiêu thụ rượu và bia có thể gây tác động tiêu cực lên gan. Gan chịu trách nhiệm điều chỉnh một số hormone liên quan đến sức khỏe xương. Nếu gan không hoạt động đúng, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương.

Tăng nguy cơ mắc bệnh gout

Đúng, tiêu thụ quá mức rượu và bia có thể tăng nguy cơ mắc bệnh gout. Gout là một bệnh gây viêm khớp do tạo thành các tinh thể axit uric trong khớp, gây ra cơn đau và sưng.

Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng đến tăng nguy cơ mắc bệnh gout:

• Gây tăng mức axit uric: Cồn trong rượu và bia có thể tăng mức axit uric trong cơ thể. Khi mức axit uric tăng, khả năng tạo thành tinh thể axit uric trong khớp cũng tăng, gây ra cơn gout.
• Gây tăng mức purin: Rượu và bia chứa purin, một chất tự nhiên có thể tạo thành axit uric trong cơ thể. Tiêu thụ quá mức purin có thể gây tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
• Gây mất cân bằng nước và chất điện giải: Rượu và bia có tác động lên quá trình cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể. Sự mất cân bằng này có thể ảnh hưởng đến sự loại bỏ axit uric và tạo ra môi trường thuận lợi cho việc hình thành tinh thể axit uric.
• Gây tác động lên chức năng thận: Cồn trong rượu và bia có thể gây tác động tiêu cực lên chức năng thận. Khi chức năng thận bị suy giảm, khả năng loại bỏ axit uric khỏi cơ thể giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh gout.

Ảnh hưởng xấu đến ngoại hình
 

Tiêu thụ rượu và bia trong mức độ lạm dụng hoặc quá mức có thể có ảnh hưởng xấu đến ngoại hình của bạn. Dưới đây là một số cách rượu và bia có thể ảnh hưởng tiêu cực đến ngoại hình:

• Tăng cân: Rượu và bia thường chứa nhiều calo và carbohydrate, đồng thời thường không có giá trị dinh dưỡng cao. Tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến tăng cân và tích tụ mỡ trong cơ thể, làm thay đổi hình dạng cơ thể và gây ra vấn đề về ngoại hình.
• Gây sưng và lão hóa da: Rượu và bia có tác động kháng vi khuẩn và gây mất nước trong cơ thể. Điều này có thể làm da mất độ ẩm, gây ra sự sưng và lão hóa da, làm cho da trở nên không mịn màng và xỉn màu.
• Gây nổi mụn và vết thâm: Rượu và bia có thể gây mất cân bằng hormone, tăng mức đường trong máu và làm gia tăng hoạt động tuyến dầu da. Điều này có thể dẫn đến sự xuất hiện mụn trên khuôn mặt và cơ thể, cũng như gây ra vết thâm và vết sẹo.
• Gây hỏng răng: Rượu và bia chứa axit và đường, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến răng và lợi. Tiêu thụ quá mức có thể gây hỏng răng, sâu răng và gây mất màu răng.
• Gây mất cân bằng chất dinh dưỡng: Rượu và bia không cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Nếu tiêu thụ quá mức, nó có thể gây mất cân bằng chất dinh dưỡng và gây ảnh hưởng đến sự phát triển và cân đối của cơ thể.

Lưu ý để uống rượu bia đúng cách
 

Nếu bạn quyết định uống rượu và bia, dưới đây là một số lưu ý để uống đúng cách và có trải nghiệm an toàn:

• Uống với mức độ an toàn: Hạn chế tiêu thụ rượu và bia trong mức độ an toàn. Đối với nam giới, điều này thường là không quá 2 đơn vị tiêu thụ cồn mỗi ngày. Đối với phụ nữ và người cao tuổi, nên hạn chế lại chỉ 1 đơn vị tiêu thụ cồn mỗi ngày. Điều này giúp giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe liên quan đến tiêu thụ cồn.
• Không uống khi lái xe: Tránh uống rượu và bia khi bạn sẽ phải lái xe hoặc tham gia vào các hoạt động đòi hỏi sự tập trung và phản ứng nhanh. Uống cồn có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe an toàn và tạo ra nguy cơ tai nạn giao thông.
• Uống nước và ăn đồ ăn kèm: Trước và trong khi uống rượu và bia, hãy uống nhiều nước và ăn đồ ăn kèm. Nước giúp giảm hiện tượng khô cổ và làm giảm tác động tiêu cực của cồn lên cơ thể. Ăn thức ăn có chứa protein và chất béo có thể làm giảm tốc độ hấp thụ cồn vào máu và giúp cơ thể xử lý cồn tốt hơn.
• Biết giới hạn của bạn: Hiểu rõ giới hạn của cơ thể và biết khi nào nên dừng lại. Mỗi người có sức chịu đựng cồn khác nhau, vì vậy hãy lắng nghe cơ thể và biết khi nào nên dừng uống.
• Uống một cách chậm rãi: Hãy thưởng thức rượu và bia một cách chậm rãi, không nhanh chóng. Điều này giúp cơ thể có thời gian xử lý cồn một cách hiệu quả hơn và giảm nguy cơ nhức đầu và tác dụng phụ khác.
• Không uống khi có vấn đề sức khỏe: Nếu bạn có vấn đề sức khỏe hoặc đang dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi uống rượu và bia. Một số tình trạng sức khỏe và thuốc có thể tương tác không tốt với cồn.
• Uống có trách nhiệm: Hãy uống cồn một cách có trách nhiệm và biết khi nào nên dừng lại. Chúng ta nên luôn nhớ rằng tiêu thụ cồn quá mức và không có trách nhiệm có thể gây hại cho sức khỏe và cuộc sống của chúng ta.